استیبل کوین (stable coin) یا ارز دیجیتال پایدار، یکی از انواع ارزهای دیجیتال است که برای حفظ ارزش ثابت در طول زمان طراحی شده است. ارزش یک استیبل کوین معمولا با یک ارز واقعی خاص (معمولا دلار آمریکا) مرتبط است. در این حالت، یک واحد از ارز دیجیتال معمولا برابر با یک واحد از ارز واقعی است. برخلاف ارزهای دیجیتال بسیار پرنوسان مانند بیت کوین، قیمت استیبل کوینها نوسان ندارد. از آنجایی که استیبل کوینها داراییهای دیجیتالی با ثبات قیمت هستند که تا حدودی مانند ارزهای حقیقی رفتار میکنند، اما تحرک و کاربرد ارزهای دیجیتال را حفظ میکنند. استیبل کوینها راهحل جدیدی برای نوسانات بازار ارزهای دیجیتال هستند؛ زیرا ثبات قیمت مستقیما در خود داراییها ایجاد میشود. در ادامه این مقاله از وبلاگ هش فیکس، قصد داریم به معرفی و بررسی استیبل کوینها یا ارزهای دیجیتال پایدار بپردازیم.
استیبل کوین چیست و چگونه کار میکند؟
استیبل کوین یک ارز دیجیتال است که ارزش آن متناسب با دارایی دیگری (اغلب دلار آمریکا، یورو، فلزات گرانبها یا داراییهای دیگر) ثابت است. ارزش این نوع ارز دیجیتال در طول زمان حداقل نسبت به ارزی که به آن متکی است، ثابت میماند. در واقع، مثل آن است که دارایی موردنظر دارای پایه الکترونیکی شده است، مانند یک دلار دیجیتال.
از آنجایی که هدف استیبل کوینها ثبات قیمت، این ارزهای دیجیتال اغلب توسط داراییهای خاصی که به آن متکی هستند، پشتیبانی میشوند. به عنوان مثال، سازمانی که یک استیبل کوین معرفی میکند، معمولا در یک موسسه مالی ارز متصل شده را به عنوان پشتوانه ذخیره میکند. بنابراین، یک استیبل کوین میتواند 100 میلیون دلار ذخیره داشته باشد و 100 میلیون واحد استیبل کوین با ارزش ثابت 1 دلار برای هر سکه عرضه کند. اگر صاحب یک استیبل کوین بخواهد آن را نقد کند، در نهایت میتوان پول واقعی را از ذخیره برداشت کرد. این ساختار در تضاد با اکثر ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین و اتریوم است که هیچ پشتیبانی ندارند. برخلاف استیبل کوینها، این ارزهای دیجیتال معمولی نوسانات زیادی دارند، زیرا برخی فعالان این عرصه در حین معامله، برای سود بیشتر قیمتهای خود را بالا و پایین میبرند.
در حالی که بسیاری از استیبل کوینها توسط داراییهای فیزیکی پشتیبانی میشوند، برخی دیگر چنین نیستند. در عوض، این استیبل کوینها از ابزارهای فنی (مانند کاهش یا افزایش عرضه سکه) استفاده میکنند تا قیمت استیبل کوین را در ارزش ثابت نگه دارند. این موارد، استیبل کوینهای الگوریتمی نامیده میشوند و میتوانند ریسک بیشتری نسبت به استیبل کوینهایی داشته باشند که توسط داراییهای معمولی پشتیبانی میشوند.
انواع پشتوانه استیبل کوین
استیبل کوینها دارای انواع مختلفی هستند که معمولا بر اساس نوع پشتوانه دسته بندی میشوند. در ادامه انواع استیبل بر اساس نوع پشتوانه را مورد بررسی قرار میدهیم.
- ارز فیات: ارزهای فیات (دلار، یورو، پوند، ین، یوان و…) رایج ترین پشتوانه برای استیبل کوینها هستند. دلار آمریکا محبوبترین ارز در بین ارزهای فیات است، اما شرکتها در حال بررسی استیبلکوینهای مرتبط با سایر ارزهای فیات هستند، مانند BiLira که به لیر ترکیه متکی است.
- فلزات گران بها: برخی از ارزهای دیجیتال با ارزش فلزات گران بها مانند طلا یا نقره مرتبط هستند.
- ارز دیجیتال: برخی از استیبل کوینها حتی از ارزهای دیجیتال دیگری مانند اتر (توکن اصلی شبکه اتریوم) به عنوان پشتوانه استفاده میکنند.
- سایر داراییها: برخی از استیبل کوینها با داراییهای دیگر پشتیبانی میشوند. همچنین برخی دیگر از استیبل کوین ها، پشتوانه خاصی ندارند اما به وسیله یک الگوریتم خاص، ارزش آنها در طول زمان حفظ میشود.
چرا از استیبل کوینها در معاملات کریپتو استفاده میشود؟
استیبل کوینها یکی از مشکلات کلیدی بسیاری از ارزهای دیجیتال رایج، یعنی نوسانات زیاد آنها را حل میکنند. این مشکل اساسی سبب شده است تا بسیاری از ارزهای دیجیتال برای تبادلات مالی معمولی و روزمره قابل استفاده نباشند. ارزهای دیجیتال مانند بیتکوین و اتریوم به شدت بیثبات هستند که این امر قیمتگذاری آنها را بسیار دشوار میکند. استیبل کوینها با قفل کردن قیمتهای خود روی یک ارز ذخیره شناخته شده از این مشکل جلوگیری میکنند.
علاوه بر این، ثبات این ارزها به بسیاری از استیبل کوینها اجازه میدهد تا به عنوان یک ارز کاربردی در یک کارگزاری ارز دیجیتال استفاده شوند. استیبل کوینها 24 ساعته و در 7 روز هفته در دسترس هستند. بسیاری از پولهای معمولی که از طریق سیستم بانکی قابل استفاده هستند، ممکن است در شب و یا تعطیلات آخر هفته در دسترس نباشند. استیبل کوینها را میتوان با قراردادهای هوشمند نیز استفاده کرد. قراردادهای هوشمند نوعی قرارداد الکترونیکی هستند که بهطور خودکار در صورت تحقق شرایط لازم، اجرا میشوند.
آیا میتوان روی استیبل کوین سرمایه گذاری کرد؟
استیبل کوینها به عنوان یک نوع ارز خاص در دنیای ارزهای دیجیتال مورد استفاده قرار میگیرند و برای سرمایه گذاری چندان مناسب نیستند. استیبل کوینها بیشتر برای تراکنشهای دیجیتال و تبدیل داراییهای دیجیتال به پولهای واقعی (و برعکس) مناسب هستند.
از آنجایی که قیمت ارزهای دیجیتال میتوانند خیلی سریع بالا و پایین شوند، تبادل ارزهای دیجیتال با استیبل کوینها در مقابل معامله ارزهای دیجیتال با پولهای واقعی در داخل و خارج از حساب بانکی، میتواند آسانتر، سریعتر و ارزانتر باشد. به عنوان مثال، میتوانید بیت کوین خود را به سرعت به استیبل کوینهای متصل به دلار آمریکا مانند USDT تبدیل کنید و در صرافی که در آن فعالیت میکنید، تبادل خود را انجام دهید و ارزش دارایی خود را حفظ کنید، بدون اینکه نیاز باشد با حساب بانکی معمولی خود کار کنید. سپس میتوانید آن استیبل کوینها را با ارزهای دیگر مبادله کنید. اگر بخواهید بیت کوین خود را مستقیما به دلار آمریکا تبدیل کنید، ممکن است معامله با استفاده از حساب بانکی مدت بیشتری طول بکشد و لازم باشد عملا آن را از صرافی ارزهای دیجیتال خارج کنید.
برای خرید استیبل کوین، به حساب بانکی یا کیف پول ارز دیجیتال خاصی نیاز است؟
برای خرید استیبل کوینها نیازی به حساب بانکی خاصی ندارید و این دلیل به تنهایی میتواند برای بسیاری از کاربران مزیت به شمار بیاید. اما برای خرید، فروش، تجارت و ذخیره استیبل کوینها به یک کیف پول ارز دیجیتال نیاز دارید، درست مانند سایر ارزهای دیجیتال. همه کیف پولها از هر ارزی پشتیبانی نمیکنند. نکته اینجاست که مطمئن شوید کیف پول ارز دیجیتالی که انتخاب میکنید، از استیبل کوینهای مورد نظر شما پشتیبانی میکند. به عنوان مثال، کیف پولهای Trezor و Ledger هر دو از تتر پشتیبانی میکنند.
محبوب ترین استیبل کوینها کدامند؟
در ادامه قصد داریم تعدادی از محبوبترین استیبل کوینها را بررسی کنیم.
ارز دیجیتال Diem
ارز Diem (که قبلا با نام Libra شناخته میشد) یک استیبل کوین در دست توسعه است که در ابتدا توسط پلتفرم رسانه اجتماعی فیس بوک طراحی شد. در حالی که libra راه اندازی نشد، اما تاثیر بیشتری نسبت به هر استیبل کوین دیگری داشته است.
در ابتدا انجمن Diem (کنسرسیوم ایجاد شده توسط فیس بوک) گفت که Diem توسط سبدی از ارزها، از جمله دلار آمریکا و یورو پشتیبانی میشود. اما به دلیل نگرانیهای نظارتی جهانی، انجمن از آن زمان از دیدگاه اصلی بلندپروازانه خود عقب نشینی کرده است. در عوض، اکنون در حال برنامهریزی است تا بر توسعه چندین استیبل کوین که هر کدام توسط یک ارز ملی جداگانه پشتیبانی میشوند، تمرکز کند.
ارز دیجیتال Tether
ارز تتر (USDT) یکی از قدیمی ترین استیبل کوینها است که در سال 2014 راه اندازی شد و تا به امروز محبوب است. به طور کلی تتر یکی از با ارزش ترین ارزهای دیجیتال از نظر ارزش بازار است. استفاده اولیه USDT انتقال سریع پول بین صرافی هاست، زمانی که قیمت ارزهای دیجیتال در دو صرافی متفاوت است. معامله گران میتوانند از این اختلاف درآمد کسب کنند. اما این ارز کاربردهای دیگری نیز پیدا کرده است؛ واردکنندگان چینی مستقر در روسیه نیز از USDT برای ارسال میلیونها دلار ارزش به آن سوی مرزها استفاده کردهاند و از کنترلهای شدید سرمایه در چین عبور میکنند.
برای آَشنایی کامل با ارز دیجیتال تتر میتوانید مقاله «ارز دیجیتال تتر | راهنمای خرید و نگهداری» از وبلاگ هش فیکس را مطالعه کنید.
ارز دیجیتال USD Coin
ارز USD Coin که در سال 2018 راه اندازی شد، یک استیبل کوین است که به طور مشترک توسط شرکتهای ارزهای دیجیتال Circle و Coinbase از طریق کنسرسیوم مرکزی مدیریت میشود. این ارز دیجیتال قبل از حرکت به سمت ترکیبی از پشتوانه ها، با عرضه در گردش تقریبا 26 میلیارد دلار، به دلار آمریکا متکی بود.
ارز دیجیتال Dai
ارز دیجیتال دای که بر روی پروتکل MakerDAO اجرا میشود، یک استیبل کوین در بلاک چین اتریوم است. این ارز دیجیتال که در سال 2015 ایجاد شد، به دلار آمریکا متکی است و توسط اتر (رمز پشتیبان اتریوم) پشتیبانی میشود. برخلاف سایر استیبل کوین ها، پروتکلMakerDAO قصد دارد Dai را غیرمتمرکز کند، به این معنی که هیچ مرجع قابل اعتمادی برای کنترل سیستم وجود نداشته باشد. در عوض، قراردادهای هوشمند اتریوم (که قوانینی غیرقابل تغییری را رمزگذاری میکنند) این وظیفه را ایفا میکنند. با این حال، هنوز مشکلاتی در این مدل نوآورانه وجود دارد. به عنوان مثال، اگر قراردادهای هوشمند مبتنی بر MakerDAO دقیقا همانطور که مورد پیش بینی است کار نکنند، منجر به ضرر 8 میلیون دلار در سال میشود.